ΚΑΛΑΝΤΑ

Ξέρεις ότι η ιστορία των τραγουδιών που ονομάζονται κάλαντα προχωρεί πολύ βαθιά στο παρελθόν και συνδέεται με την Αρχαία Ελλάδα; Βρήκαν, μάλιστα, αρχαία γραπτά κομμάτια παρόμοια με τα σημερινά κάλαντα. Τα παιδιά της εποχής εκείνης κρατούσαν ομοίωμα καραβιού που παρίστανε τον ερχομό του θεού Διόνυσου. 'Αλλοτε κρατούσαν κλαδί ελιάς ή δάφνης στο οποίο κρεμούσαν κόκκινες και άσπρες κλωστές. Στις κλωστές έδεναν τις προσφορές των νοικοκύρηδων. Ακόμη και σήμερα ξυπνάμε με το τριγωνάκι των παιδιών που "καλαντίζουν" από πόρτα σε πόρτα. Συχνά δεν καταλαβαίνουμε εντελώς τα λόγια των τραγουδιών. Οι στίχοι είναι φθαρμένοι, γιατί μας έρχονται από τα πολύ παλιά χρόνια. Η γλώσσα, σε πολλά σημεία, είναι βυζαντινή ή έχει στοιχεία από τον Πόντο ή την Καππαδοκία που διατηρήθηκαν σ' αυτά τα τραγούδια. .

Χριστουγεννιάτικα κάλαντα   Καλήν ημέραν άρχοντες, αν είναι ορισμός σας, Χριστού την θείαν Γέννησιν να πω στ' αρχοντικό σας. Χριστός γεννάται σήμερον εν Βηθλεέμ τη πόλει. Οι ουρανοί αγάλλονται χαίρει η κτήσις όλη. Εν τω σπηλαίω τίκτεται εν φάτνη των αλόγων  ο Βασιλεύς των ουρανών και Ποιητής των όλων. Πλήθος αγγέλων ψάλλουσι το "Δόξα εν υψίστοις". Και τούτο άξιον εστί η των ποιμένων πίστις. Καλήν ημέραν άρχοντες, αν είναι ορισμός σας, Χριστού την θείαν Γέννησιν να πω στ' αρχοντικό σας. Χριστός γεννάται σήμερον εν Βηθλεέμ τη πόλει. Οι ουρανοί αγάλλονται χαίρει η κτήσις όλη. Εν τω σπηλαίω τίκτεται εν φάτνη των αλόγων  ο Βασιλεύς των ουρανών και Ποιητής των όλων. Πλήθος αγγέλων ψάλλουσι το "Δόξα εν υψίστοις". Και τούτο άξιον εστί η των ποιμένων πίστις.

Πρωτοχρονιάτικα κάλαντα Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά, ψιλή μου δενδρολιβανιά, κι αρχή καλός μας χρόνος, εκκλησιά με τ' άγιο θρόνο. Αρχή που βγήκεν ο Χριστός, άγιος και πνευματικός στη γη να περπατήση και να μας καλοκαρδίση. ΄Αγιος Βασίλης έρχεται -άρχοντες τον κατέχετε από την Καισαρεία -είσαι αρχόντισσα κυρία. Βαστάει εικόνα και χαρτί, με τον Χριστό τον λυτρωτή χαρτί και καλαμάρι, δες και με το παληκάρι.

Κάλαντα των Φώτων Σήμερα τα φώτα κι ο φωτισμός η χαρα μεγάλη κι ο αγιασμός. Κάτω στον Ιορδάνη τον ποταμό κάθετ' η κυρά μας η Παναγιά. 'Οργανo βαστάει, κερί κρατεί και τον Αϊ-Γιάννη παρακαλεί. 'Αϊ-Γιάννη αφέντη και βαπτιστή βάπτισε κι εμένα Θεού παιδί. Ν' ανεβώ επάνω στον ουρανό να μαζέψω ρόδα και λίβανο. Καλημέρα, καλημέρα, Καλή σου μέρα αφέντη με την κυρά.