Εργασία

Εργασία από Γρηγόρης Κ.

Ένα κτίσμα με ιστορία

Το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο

                                               

Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο
Ημερομηνία ίδρυσης	1836
Τοποθεσία	Αθήνα, Αττική
Παλαιότερες ονομασίες	Βασιλικό Σχολείο των Τεχνών

Το 1836 δημοσιεύτηκε βασιλικό διάταγμα το οποίο αφορούσε την ίδρυση στην Αθήνα στην οδό Πατησίων σχολείου τεχνιτών,το οποίο άρχισε τη λειτουργία τον επόμενο χρόνο. Είχε τον τίτλο Βασιλικό Σχολείο των Τεχνών, και ουσιαστικά ήταν μία κυριακάτικη τεχνική σχολή που κατάρτιζε τους τεχνίτες ( μαστόρους , οικοδόμους, αρχιμαστόρους ). Σύντομα έγινε γνωστό ως «Πολυτεχνείο».

Από το σχολείο των τεχνιτών προήλθε το σημερινό Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Το σχολείο αυτό λειτούργησε με την αρχική μορφή του μέχρι το 1843. Μετά το σύνταγμα του 1844 το σχολείο διαμορφώθηκε σε ίδρυμα, όπου η παράδοση μαθημάτων ήταν πια καθημερινή και χωρίστηκε σε δύο τμήματα: των βιομηχανικών τεχνών και των καλών τεχνών.

Σταθμό στην εξέλιξη της λειτουργίας του Ε.Μ.Π. αποτελεί το 1863, οπότε έγινε ριζικότερη αναδιοργάνωση του ιδρύματος. Το 1873 μετεγκαταστάθηκε στα νεοανεργεθέντα τότε κτίρια του συγκροτήματος της οδού Πατησίων· λόγω δε των ευεργετών του οι οποίοι είχαν ως τόπο καταγωγής το χωριό Μέτσοβο της Ηπείρου (Γεώργιος Αβέρωφ, Νικόλαος Στουρνάρης, Μιχαήλ Τοσίτσας), ονομάστηκε τιμής ένεκεν Μετσόβιο Πολυτεχνείο.

Το Πολυτεχνείο έγινε σταθμός και σύμβολο στη σύγχρονη νεοελληνική Ιστορία κατά τη διάρκεια του Νοέμβρη του 1973, οπότε αποτέλεσε επίκεντρο των διαδηλώσεων των φοιτητών εναντίον της Χούντας των Συνταγματαρχών.

Το πολυτεχνείο το γνώρισα από τα βιβλία της Γλώσσας μας στο σχολείο μου και παράλληλα από την τηλεόραση.Επίσης από τις ιστορίες των παππούδων και των γονέων μου.

Περιγραφή:

Το συγκρότημα του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου, όπως υφίσταται σήμερα, οικοδομήθηκε σε τρεις διαδοχικές φάσεις. Μεταξύ των ετών 1862-1876, ανεγέρθηκαν τα δύο κτίρια προς την οδό Πατησίων (της Σχολής Καλών Τεχνών και της Πρυτανείας) και το κεντρικό (της Αρχιτεκτονικής Σχολής), με κληροδοτήματα των ομογενών Νικολάου Στουρνάρη, Μιχαήλ και Ελένης Τοσίτσα, και συμπληρωματικά του Γεωργίου Αβέρωφ. Και τα τρία βασίστηκαν σε σχέδια του αρχιτέκτονα Λύσανδρου Καυταντζόγλου (1811-1885), του οποίου υπήρξαν "το κατ' εξοχήν" (Δ. Φιλιππίδης), το "κορυφαίο έργο" (Ελένη Φεσσά-Εμμανουήλ), και σε κάθε περίπτωση ένα από τα σημαντικότερα νεοελληνικά αρχιτεκτονικά δημιουργήματα του 19ου αιώνα.

Στα δύο πρώτα, ο δωρικός ρυθμός συνδυάζεται, με μια ελαφράδα και χάρη σπάνια, ενώ το τρίτο, το μνημειακό "Αβερώφειο" με το υπερυψωμένο ιωνικό πρόπυλο εμπρός και το αναγεννησιακό ημικύλινδρο ("ροτόντα") πίσω, χαρακτηρίστηκε ως μια σύνθεση όπου "η αρχαία Ελληνική τέχνη, η Ρωμαϊκή και εκείνη της Αναγεννήσεως έδωκαν τα χέρια"  Κατά τον 20ό αιώνα, καθώς αυξάνονταν ολοένα οι ανάγκες του Ιδρύματος, οικοδομήθηκε αρχικά το κτίριο Γκίνη (μεταξύ των ετών 1930-1935, προς τιμή του πρύτανη Άγγελου Γκίνη) στην οδό Στουρνάρη, βάσει σχεδίων του αρχιτέκτονα Κώστα Κιτσίκη (1892-1969), απόφοιτου της γερμανικής σχολής του Berlin-Charlottenburg, εκπρόσωπου ενός ιδιόρρυθμου δυναμικού νεοακαδημαϊσμού, που προωθεί μια σύνδεση παλαιοτέρων και νεοτέρων μορφών, με παλινδρομήσεις ανάμεσα στο μοντέρνο και το κλασικό. Προς τις οδούς Τοσίτσα και Μπουμπουλίνας (όπου κατά τον 19ο αιώνα είχε ανεγερθεί μηχανουργείο με καμινάδα), προστέθηκαν, τέλος, μεταπολεμικά (μεταξύ των ετών 1950-1957), οι πτέρυγες Χημικών Μηχανικών και Μηχανολόγων, σε σχέδια του αρχιτέκτονα Εμμανουήλ Κριεζή (1880-1967), απόφοιτου της σχολής του Μονάχου, πρώιμου εκφραστή μιας τάσης που επιδιώκει τη λειτουργικότητα και την αξιοποίηση των μοντέρνων δομικών υλικών, σε συνδυασμό με την αναζήτηση μιας "ελληνικότητας". Το συγκρότημα του Πολυτεχνείου συνδέθηκε άρρηκτα με τη νεότερη πολιτική ιστορία της Ελλάδας, από τη στιγμή που απετέλεσε το σκηνικό της εξέγερσης κατά του δικτατορικού καθεστώτος, τον Νοέμβριο του 1973. 

Η αντίσταση των φοιτητών στις 14-15-16 Νοέμβρη 1973, έκανε το Πολυτεχνείο σύμβολο αγώνα ενάντια στην εξουσία και συνάμα αποτέλεσε ένα απ' τα κύρια κτυπήματα εναντίον της δικτατορίας κι έγινε μια απ' τις κυριότερες αιτίες διάλυσης του δικτατορικού καθεστώτος.

Λόγω των συμβάντων της 17ης Νοεμβρίου του 1973, περίπου 28 φοιτητές αγνοούνται, και θεωρούνται νεκροί (μερικοί από αυτούς επιβεβαιώνεται πως είναι) από τη Χούντα των Συνταγματαρχών, στα επεισόδια που ακολούθησαν την κορύφωση της κατάληψης του Πολυτεχνείου. Η 17η Νοεμβρίου είναι μία μέρα μνήμης για τους αγωνιστές.

Κάθε φορά που βρίσκομαι εκεί νιώθω σεβασμό και δέος για τον ηρωισμό και τον αγώνα των φοιτητών κατά της Χούντας των Συνταγματαρχών για την ελευθέρια και την αποκατάσταση της Δημοκρατίας.