ψάρια

Από το Μάνο Ηλιάκη
                                                 Χταπόδι

Στο κέντρο των πλοκαμιών υπάρχει το στόμα το οποίο φέρει σιαγόνες από κερατίνη για τον τεμαχισμό της τροφής, όπως επίσης και μασητική κατασκευή (Radula). Φέρει τον κεντρικό εγκέφαλο,με πολύ ανεπτυγμένο νευρικό σύστημα και πολύ ανεπτυγμένα μεγάλα μάτια πολύπλοκης δομής και η όραση τους είναι οξεία. Το κυκλοφορικό σύστημα αποτελείται από 3 καρδιές από τις οποίες οι δύο ωθούν το αίμα στα βράγχια και η τρίτη στο υπόλοιπο σώμα. Η μεταφορά οξυγόνου εξυπηρετείται από την πρωτεΐνη αιμοκυανίνη η οποία περιέχει χαλκό και έχει γαλάζιο χρώμα. Κατά μήκος των πλοκαμιών,το χταπόδι φέρει μικρές βεντούζες που το βοηθούν να παγιδεύει την τροφή του, να κινείται με ευκολία σε όλων των ειδών τις υποβρύχιες επιφάνειες,αλλά και να προσελκύει μικρά όστρακα και πετραδάκια, προκειμένου να καλύψει τη φωλιά (θαλάμι) του.Τα χταπόδια υπάρχουν σε ρηχά νερά,και σε πολύ βαθιά νερά όπου η πίεση είναι μεγάλη.


     

...........................................................................................................................................................................
                                                                    Σαρδέλα

σαρδέλα της Ευρώπης, το είδος Sardina pilchardus, ανήκει στην οικογένεια Clupeidae της κλάσης Actinopterygii.
Τα χαρακτηριστικά της οικογένειας ως προς την μορφολογία περιλαμβάνουν διάφορους τύπους σχήματος του σώματος, από τορπιλοειδές (σχεδόν κυκλική κάθετη τομή) μέχρι αρκετά συμπιεσμένο πλευρικά. Τα είδη της οικογένειας Clupeidae δεν φέρουν λέπια στο κεφάλι, ενώ στο υπόλοιπο σώμα τα λέπια είναι κυκλοειδή. Κάποια είδη φέρουν κοιλιακές φολίδες. Η πλευρική γραμμή είναι σύντομη και σε κάποια είδη σταματάει λίγα λέπια μετά το τελευταίο όριο της κεφαλής. Σε ορισμένα είδη, δε, απουσιάζει πλήρως. Τα δόντια είναι ιδιαίτερα μικρά και βρίσκονται στις σιαγόνες. Φέρουν ένα ραχιαίο πτερύγιο μικρού μήκους και τοποθετημένο προς το κέντρο του σώματος. Τα κοιλιακά πτερύγια βρίσκονται κοντά στην βάση του ραχιαίου, και οι ακτίνες όλων των πτερυγίων είναι μαλακές. Κάποια είδη δεν έχουν ραχιαίο και κοιλιακά πτερύγια.
Είναι είδη παράκτια που ζουν σε κοπάδια, τόσο σε θαλασσινά όσο και γλυκά νερά. Κάποια είδη είναι ανάδρομα, δηλαδή μεταναστεύουν από το θαλάσσιο περιβάλλον στα εσωτερικά ύδατα.
Η διατροφή της οικογένειας αυτής περιλαμβάνει κυρίως πλανκτονικούς οργανισμούς. Το μέγεθος κυμαίνεται από 2cm μέχρι 27cm. Η οικογένεια Clupeidae περιλαμβάνει ψάρια μεγάλης εμπορικής σπουδαιότητας, που χρησιμοποιούνται τόσο στην διατροφή, όσο και στην παραγωγή ιχθυελαίου και τροφής για ψάρια.

Ανατομία και μορφολογία

Το σώμα του είδους είναι υποκυλινδρικό, με στρογγυλή κοιλιά που στα νεαρά άτομα είναι περισσότερο συμπιεσμένη. Το βραγχιακό άνοιγμα είναι στρογγυλεμένο στο οπίσθιο μέρος, χωρίς να φέρει σαρκώδεις εκφύησεις^[1]. Φέρει μόνο μαλακές ακτίνες σε όλα τα πτερύγια. Το ραχιαίο πτερύγιο έχει 12-13 ακτίνες (D12-13) και το εδρικό πτερύγιο έχει 12-13 ακτίνες (A12-13)^[2]. Το ουραίο πτερύγιο είναι διχαλωτό ισόλοβο. Στο εδρικό πτερύγιο οι δύο τελευταίες ακτίνες είναι επιμήκεις.
Στο σώμα φέρει 3 με 5 διακριτές ραβδώσεις που εκτείνονται προς τα κάτω και προς το χαμηλότερο τμήμα του βραγχιακού καλύμματος. Επίσης, μπορεί να φέρει μία με τρεις σειρές από κηλίδες πλευρικά στα ανώτερα σημεία του σώματος^[1]. Ο χρωματισμός της ράχης είναι πράσινο-καφέ και κατά μήκος των πλευρών φέρει μία μπλε λωρίδα. Η κοιλιά είναι χρώματος ασημί ή λευκού, ενώ τα πτερύγια είναι άχρωμα, εκτός του ραχιαίου που έχει έναν απροσδιόριστο ελαφρύ χρωματισμό. Το μέγιστο καταγεγραμμένο μήκος είναι 27,5cm, ενώ το μέσο μήκος είναι 20cm. Η σεξουαλική ωρίμανση επιτυγχάνεται όταν το ψάρι έχει μήκος 11-12
.....................................................................................................................................................................                                             
                                                         Καλαμάρι
Τα καλαμάρια εξελίχθηκαν από τους προγόνους τους που ήταν μαλάκια, με τρόπο που το σώμα τους παρουσίασε μεταβολές ως προς το μέγεθος. Αυτά που ήταν πόδια των προγόνων τους άλλαξαν σε ένα σύνθετο ζευγάρι πλοκαμιών και ανεπτυγμένων οργάνων αφής. Τα μάτια τους είναι παρόμοια με τα μάτια των ασπόνδυλων. Το όστρακο των προγόνων τους χάθηκε με εξαίρεση ένα μέρος που λέγεται «στυλό» (pen).

Αναπαραγωγικό σύστημα

Το καλαμάρι γεννά αυγά την άνοιξη και τα αποθέτει στο βυθό , μέσα σε σάκους, που μοιάζουν με κορύνες. Τα νεαρά καλαμάρια τρέφονται με πλαγκτόν. Τα θηλυκά καλαμάρια έχουν διαφανή ωοθήκη.

Μέγεθος

Γιγάντιο καλαμάρι στο ενυδρείο της Μελβούρνης

Τα περισσότερα από τα καλαμάρια δεν ξεπερνούν σε μήκος τα 60 εκατοστά. Ωστόσο, το γιγάντιο καλαμάρι μπορεί να φθάσει σε μήκος τα 13 μέτρα.^[3] Το 2003 ανακαλύφθηκε ένα κολοσσιαίο καλαμάρι^[4] , το είδος Mesonychoteuthis hamiltoni. Το είδος αυτό μπορεί να φτάσει τα 14 μέτρα σε μήκος και είναι το μεγαλύτερο ασπόνδυλο.^[5] Έχει επίσης τα μεγαλύτερα μάτια στο ζωικό βασίλειο. Ένα ακόμα γιγάντιο καλαμάρι (Architeuthis) φωτογράφισαν Ιάπωνες επιστήμονες το 2005.^[6] Το χειμώνα του 2012 μια ερευνητική ομάδα κατάφερε να κινηματογραφήσει ένα ζωντανό γιγάντιο καλαμάει σε βάθος 600 μέτρων νότια της Ιαπωνίας.^[7]
Το Φεβρουάριο του 2007 πιάστηκε στα ανοικτά των ακτών της Ανταρκτικής από πλοίο της Νέας Ζηλανδίας ένα κολοσσιαίο καλαμάρι βάρους 495 κιλών και μήκους γύρω στα 10 μέτρα.^[8][9]

Ως φαγητό

Τηγανητό καλαμάρι

Πολλά είδη καλαμαριών είναι δημοφιλή στη μαγειρική των χωρών του κόσμου, όπως η Νότια Κορέα, η Κίνα και χώρες της Ευρώπης. Το σώμα του μπορεί να παραγεμιστεί ολόκληρο, να κοπεί σε κομμάτια ή σε φέτες σε σχήμα δακτυλίου. Τα πλοκάμια, οι βεντούζες και το μελάνι είναι επίσης εδώδιμα. Τα μοναδικά μέρη του καλαμαριού που δεν είναι φαγώσιμα είναι το «στυλό» του και το ρύγχος του.

Άλλα είδη

Εκτός από το κοινό καλαμάρι (Τευθίς η κοινή) συναντάται και ένα μικρότερο είδος (Loligo marmara), του οποίου το μήκος φθάνει τα 30 εκατοστά. Έχει κόκκινο χρώμα και διαφανές σώμα.